Tijdens langdurige stress, wordt niet alleen meer stresshormonen aangemaakt, maar ook juist minder gelukshormonen. Dat zorgt voor depressieve gevoelens en dat zorgt weer voor nog meer neerslachtige gedachten. Dit proces kunt je draaien door te beginnen met zorgen dat je lichaam dit weer aan gaat maken.
Natuurlijk zijn er veel factoren van belang bij het verminderen van stress in je leven en dus in je lijf. Maar als je langdurig te veel stress hebt raken de processen in je lijf helemaal van slag en is het belangrijk om bij het begin te beginnen en dat zijn je hormonen.
Het begint bij het herstel van je gelukshormonen
en dat begint bij de juiste grondstoffen uit je voeding
Ik begin met even een heel klein beetje achtergrond informatie zodat je begrijpt waar deze hormonen worden aangemaakt en waar ze voor dienen. Niet om er een hele biologieles van te maken, maar om je inzicht te geven waarom die depressieve gedachtes ineens de overhand nemen in je hoofd. Dat is namelijk in eerste instantie een biologisch proces in je lichaam. Dit kun je niet omdenken. Eerst moet er fysiek het één en ander hersteld worden voor je met je mindset aan de slag kunt. Als je immers de gelukshormonen niet voldoende aan kunt maken, blijf jij je ongelukkig voelen wat je ook doet.
Het leek mij de snelste en meest logische weg om deze stoffen/ hormonen gewoon toe te voegen in de vorm van bijvoorbeeld supplementen. Dat zegt misschien iets over mijn ongeduld van die tijd, maar laten we toch even naar die optie kijken. De kans dat jij ook opzoek bent naar de snelste weg, is immers redelijk groot denk ik.
Laten we beginnen met een van de belangrijkste gelukshormonen serotonine. Deze stof maakt verbinding in je hersenen en als er voldoende is, zorgt het er voor dat jij je happy en in balans voelt.
Te kort aan serotonine
Wanneer je een tekort aan serotonine, kan dat vervelende gevolgen hebben.
Je kun last krijgen van allerlei verschillende klachten als:
- Lagere pijngrens
- Slechter slapen
- Opgejaagd en onrustig gevoel
- Depressieve, neerslachtige gevoelens of zelfs depressie
- Chronische klachten als darmklachten, spierkrampen etc
Je kunt niet gewoon een potje serotonine nemen helaas. Je lichaam maakt dit zelf, maar heeft daar dan bepaalde eiwitten nodig die je uit bepaalde voeding haalt. Die worden omgezet in aminozuren als tryptofaan. Deze stof maakt weer 5-HPT aan. Dit wordt dan vervolgens in je lever en je hersenen omgezet in serotonine.
Nu is er een enorm verschil tussen synthetische supplementen, waar je lichaam dus niet zo veel mee kan en gebundelde natuurlijke preparaten. Het verschil is heel lastig te ontdekken.
Ik kwam hierachter toen ik dacht slim te zijn en gewoon onder andere 5-HPT te gaan slikken om me beter te gaan voelen ten tijden van mijn burn-out. Ik kwam nogal bedrogen uit zullen we maar zeggen… Bij een bloedonderzoek in die tijd, vanwege de ontstekingsreacties in mijn alvleesklier, bleek dat mijn lichaam helemaal niks kon met de vit b6 dit er in zit. De arts zag dat mijn amylase weer was gezakt, dus mijn alvleesklier was aan het herstellen, maar ze begreep niks van de torenhoge b6 waardes in mijn bloed. Op een gegeven moment vroeg ze wat ik eigen slikte aan supplementen. Nou,… dat was een hele apotheek in die tijd, want ik wilde zo snel mogelijk weer ‘up and running’ zijn natuurlijk. Goed, je voelt hem al aankomen; ik werd vriendelijk verzocht om onmiddellijk te stoppen met deze pillen;-)
De klachten die ik kreeg door deze hoge b6 waardes vielen mij niet meteen op, omdat ik al veel klachten had. Maar dit verergert dus juist de klachten aan je zenuwstelsel als tintelingen, gevoelloosheid. Je kunt zelfs klachten krijgen aan je handen of voeten. Het kan ook zorgen voor juist tekorten in je b12, wat je merkt aan je energie. Nou goed, het werd mij duidelijk en zal jou nu waarschijnlijk ook duidelijk worden, dat je hier dus niet zomaar mee kunt rommelen. Het lichaam regelt dit zelf.
Dat is ook meteen het goede nieuws!
Je lichaam heeft een groot zelf herstellend vermogen. Dit kun je wel heel goed ondersteunen en dan zal je zien dat het sneller en beter werkt dan alle pillen en supplementen bij elkaar. Dat is in elk geval wel mijn ervaring. Vandaar dat ik het met je deel.
Oké, je lichaam heeft dus die bepaalde eiwitten nodig, die worden omgezet in aminozuren als tryptofaan. Die stof die dan weer 5-HPT aan maakt. Zodat dat dan vervolgens in je lever en je hersenen omgezet kan worden in serotonine.
Dus welke voeding heeft deze eiwitten, die de grondstof vormen voor serotonine? Dat is eigenlijk de vraag. Je lichaam doet dan de rest.
De voeding waar deze aminozuur Tryptofaan in zit, zijn bijvoorbeeld:
- bruine rijst,
- pompoenpitten,
- banaan (lage dosis)
- ananas
- chiazaad,
- sesamzaad
- basilicum
- spirulina
- tempeh
- Parmezaanse kaas
- gevogelte
- haver
- boekweit
- rauwe biologische eiwitten
- 70% + chocola
Wat helpt er nog meer bij dit proces van serotonine aanmaak;
1. Rust en slaap
Gun jezelf voldoende slaap. Met stip op nummer 1. Dat is van essentieel belang voor alle processen in je lichaam. Ook tot rust komen is super belangrijk. Je lichaam is of in actie, of in rust en herstel. Alleen in rust, maakt je lichaam gelukshormonen aan in plaats van stresshormonen!
2. Gezonde darmen
Een groot deel van de serotonine wordt aan gemaakt in je darmen. Gezonde darmen zjn dus super belangrijk voor de aanmaak. Volg dus voor voldoende vezels en gezonde vetten. Drink daarnaast voldoende water.
3. Ontbijt
Je lichaam maakt de meeste serotonine aan in de ochtend. Dus probeer goed te ontbijten in tijden van stress. Dan kan je lichaam er de juisten stoffen uit halen. Het is sowieso belangrijk om te ontbijten in tijden van stress, omdat je anders je lichaam weer sneller in een stressstand zet. Eiwitten en koolhydraten zijn even heel belangrijk. Graag ongeraffineerd zodat ze niet je suikerspiegel in een keer laten pieken.
4. zonlicht
Ook zonlicht is super belangrijk bij het aanmaken van serotonine. Daarnaast is Vitamine D een hormoon dat voor honderden processen in je lichaam zorgt. Dus ik zou je aanraden om elke dag even naar buiten te gaan.
5. Water drinken
Niet alleen voor je darmen, maar het is ook belangrijk, om er voor te zorgen dat de stofjes ook optimaal kun werk kunnen doen, vervoerd worden en de afvalstoffen afgevoerd.
6. Bewegen
Als verpleegkundige heb ik geleerd dat als jij niet beweegt, dat je darmen ook niet bewegen en dus alle processen in je lichaam stilstaan. Daarnaast is het belangrijk om ook je energie in beweging te helpen en je gedachten. Misschien kun je het combineren met luisteren naar muziek of een podcast. Dat helpt je gedachten afleiden en heb je twee vliegen in 1 klap. Huppelen schijnt nog beter te helpen. Dus mocht je de behoefte voelen, onderdruk hem vooral niet..
Heb je depressieve bui, zorg dan dat je niet stil gaat zitten!
Zet je lichaam en je emoties in beweging.
7. Omgeving
Omring jezelf met vriendelijke mensen. Mensen waar jij je niet veroordeeld en veilig voelt. Wanneer mensen aardig tegen je zijn, maak je meer serotonine aan. Dat werkt ook al als je naar mensen kijkt die vriendelijk zijn. Mensen die onaardig zijn tegen elkaar of tegen jou, hebben dus het omgekeerde effect.
Hoe maak je dit werkbaar
Zo gebruik ik bijvoorbeeld:
- De kant en klare langzaam geperste sappen van bijvoorbeeld Frecious. Die worden ingevroren bezorgd en stop je in je vriezer, waar je er elke dag 1 kan verhuizen naar je vriezer. Ik ben persoonlijk namelijk ook te lui om elke dag alle voedingstoffen bij elkaar te zoeken en de slowjuicer schoon te maken.
- Greenjuice van superfoodies, in een glas lauw water op mijn nuchtere maag. Heb ik meteen mijn vocht hersteld na de nacht, mijn spijsvertering aangezet en een heleboel vitamine en mineralen binnen. Ik voeg er zelf nog een mespuntje spirulina aan toe. Let op, dit is echt ranzig. Dus neus dicht, dan proef je niks;-)
- Daarnaast gebruik ik Vitaly. Dat zijn multivitaminen samengesteld voor de specialisten van OERsterk. Het is een basissupplement met vitamine en vetzuren van goede kwaliteit. Maar het mooiste is, dat deze dus in een dagelijks zakje komen. Ook daar hoef je dus niet over na te denken. Ik neem ze met mijn geperste sap. In één keer klaar.
Dan zijn er ook nog de gelukshormonen:
- knuffel hormoon: Oxytocine
Oxytocine is een transmitter die er voor zorgt dat de hersenen en de cellen met elkaar kunnen communiceren. Zoals de naam al doet vermoeden, maak je die dus aan door te knuffelen. Dit kan met je man, kind of vriendin, maar dit werkt ook al als je lekker knuffelt met je huisdier. Zorg wel dat de knuffel lang genoeg is. Wij vrouwen schijnen al oxytocine aan te maken als we met elkaar kletsen en ons begrepen en geliefd voelen. Maar seks werkt natuurlijk ook en een orgasme nog beter. Alle vormen van positieve aanraking werken goed, dus ook een massage.
Alle mensen in een burn-out of langdurige periode van stress, zou ik aan willen raden om zichzelf te laten masseren. De aanraking zorg niet alleen voor de aanmaak van de gelukshormonen maar zorgt er ook voor dat je goed zakt in je lijf en meer uit je hoofd komt.
Mediteren en ademhalingsoefeningen hebben ook een positieve invloed op onder andere de aanmaak van Oxytocine.
Het heeft alles te maken met hechting en verbinding. Minder oxytocine zorgt er dus ook voor dat jij je meer gaat terug trekken tijdens langdurige stress of een burn-out.
- Opwekkend hormoon: Dopamine
Dopamine is een activerend en energie gevend hormoon, in tegenstelling tot de ander twee. Die zorgen er juist voor dat we ons rustiger en meer geborgen gaan voelen. Ze zorgen er allemaal voor dat we ons beter gaan voelen, dat wel. Maar bij dopamine is het dus wel oppassen geblazen als je in een burn-out zit. Het is dan heel verleidelijk om veel te gaan sporten. Dan voel je je meteen beter en alles gaat stromen. Dus in principe fantastisch. Maar… je lichaam is nog uitgeput en mag eerst nog herstellen. Als jij hard gaat sporten, om dat lekkere gevoel weer te voelen, kun je je lichaam makkelijk weer te veel belasten. Je lichaam ervaart dan weer stress, net als wanneer je het ontbijt overslaan om af te vallen tijdens langdurige stress.
Alle mensen in een burn-out of langdurige periode van stress, zou ik dus willen adviseren om naar hun voeding te kijken en zichzelf te laten masseren. Daarnaast elke dag een blokje om te gaan en muziek op te zetten waar je blij van wordt.
Liefs Mar
@innerlightcoaching.nl
Eventueel ook te beluisteren via mijn podcast: van Stress naar Geluk.